Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB), Türk Lirası’nı önceleyen bazı kararlar aldı ve bu kararlar Resmi Gazete’de yayınlandı.
TCMB, kendi sitesinden karara ait bilgileri “Makroihtiyati Çerçevede Sadeleşme” duyurusu ile iletti.
Burada, Para Politikası Kurulu’nun 26 Ekim 2023 tarihli kararında, mevcut mikro ve makroihtiyati çerçevenin piyasa mekanizmalarının işlevselliğini artıracak ve makro finansal istikrarı güçlendirecek şekilde sadeleştirildiği, sadeleşme sürecinin etki analizleri dikkate alınarak kademeli olarak ilerlediği, bu kapsamda mevduat payının artırılmasına yönelik ilave adımlarla parasal aktarım mekanizmasının güçlendirilmesine devam edileceği kamuoyu ile paylaşıldığı hatırlatıldı.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, sosyal medya hesabından alınan kararlara ait Merkez Bankası’nın açıklamasını paylaşarak kararların nedenlerini şu ifadelerle aktardı:
Daha iyi işleyen bir piyasa ekonomisi için önemli sadeleşme adımları. Amaç krediye erişimi kolaylaştırmak ve TL’ye geçişi özendirmek.
Sadeleşme adımları devam etti
Merkez bankası politika faizi kararı ile birlikte yayınladığı metne dayanarak şu sadeleşme adımlarının atılmasına karar verdi:
Nakdi krediler üzerinden yüzde 30 menkul kıymet tesisi uygulamasına son
Bankalarca kullandırılan Türk Lirası cinsinden nakdi krediler üzerinden yüzde 30 oranında menkul kıymet tesisi uygulamasına son verilmiştir.
Bu uygulamadan hariç tutulan kredi türlerinin harcama mukabili kullandırılmaması halinde menkul kıymet tesisine tabi olması uygulaması da sona ermiştir.
Bankalarca satın alınan reel kesimin ihraç ettiği menkul değerler üzerinden yüzde 30 oranında menkul kıymet tesisi uygulamasına son verilmiştir.
Türk Lirası ticari kredilere referans oranı
Bankaların Türk Lirası ticari kredilere referans oranın 1,8 katının üzerinde uyguladıkları faiz/kâr payı oranına göre menkul kıymet tesisi uygulaması kaldırılacaktır.
Faktoring alacaklarına referans oranı
Faktoring şirketlerinin faktoring alacaklarına referans oranın 2,7 katının üzerinde uyguladıkları faiz oranına göre menkul kıymet tesisi uygulaması kaldırılmıştır.
Yatırım malı ithalatı
Yatırım malı ithalatının net ihracatçılık şartından hariç tutulmasıyla ihracat kredilerine erişimin kolaylaşmasına katkı sağlanacaktır.
Kur korumalı hesaplar
Kur korumalı hesapların (döviz dönüşümlü) yenilenmesi ve Türk Lirasına geçişi ile Türk lirası payının artırılmasına ilişkin maddeler menkul kıymet düzenlemesinden çıkarılmıştır.
Türk Lirası mevduatın payı artırılacak
Diğer taraftan, Türk Lirası mevduatın payının artırılmasına yönelik aşağıdaki adımların atılmasına karar verilmiştir.
Zorunlu karşılıklar üzerinden komisyon
Yabancı para mevduat için tesis edilen zorunlu karşılıklar üzerinden komisyon alınması uygulamasında kur korumalı hesapların (döviz dönüşümlü) yenilenmesi ve Türk Lirasına geçişi ile Türk Lirası payının artırılmasına yönelik değişiklikler yapılacaktır. TL’ye geçiş oranı yüzde 10’dan fazla olan bankaların hedefi aşan kısmı yenileme hedefine sayılacaktır.
Türk Lirası mevduatın payı
Gerçek kişilere ait Türk Lirası mevduatın payı için daha önce belirlenmiş olan yüzde 2,5 artış hedefi yüzde 3,5’e yükseltilecektir.
